Android cihazınızda yüklü işletim sistemi sürümünü değiştirmek; yeni özellikler, performans iyileştirmeleri veya güvenlik güncellemeleri için kritik olabilir. Bu rehberde hem resmi yöntemlerle nasıl güncelleme yapacağınızı, hem de manuel (ADB, custom ROM, beta, downgrade) adımları adım adım bulacaksınız.

1. Mevcut Android Sürümünü Kontrol Etme

1. Ayarlar → Telefon Hakkında (veya Cihaz Hakkında) menüsüne girin.

2. Yazılım bilgileri ya da Android sürümü satırını bulun.

3. Mevcut sürümün; örneğin Android 12, Android 13 veya daha yeni olup olmadığını görün.

İpucu: "Derleme numarası"na 7 kez dokunarak Geliştirici seçeneklerini açabilir ve daha sonra USB hata ayıklamayı aktifleştirebilirsiniz.

2. Resmi (OTA) Güncelleme Yöntemi

2.1. Otomatik Güncellemeler

• Ayarlar → Sistem → Sistem güncellemeleri → Güncellemeleri otomatik indir seçeneğini aktif edin.

• Cihazınız uygun bir Wi-Fi ağına bağlıyken güncellemeleri otomatik indirecek ve kuracaktır.

2.2. Manuel OTA Kontrolü

1. Ayarlar → Sistem → Sistem güncellemeleri → Güncellemeleri denetleye dokunun.

2. Yeni bir sürüm varsa İndir ve ardından Yükle seçeneğini izleyin.

3. Kurulum tamamlandıktan sonra cihazınız yeniden başlatılacaktır.

3. Android Beta Programına Katılma

Google, Nexus/Pixel ve bazı iş ortakları cihazları için beta sürümler sunar:

1. Android Beta Program sayfasına Google hesabınızla giriş yapın.

2. Uyumlu cihazınızı listeden seçin ve Kaydol butonuna tıklayın.

3. Cihazınıza kısa süre içinde OTA üzerinden beta güncellemesi gelecektir.

4. Kararlı sürüme dönmek için aynı sayfadan Cihazınızı kaldırın seçeneğini kullanabilirsiniz.

4. Manuel Güncelleme: ADB Sideload

Resmi OTA güncellemesini manuel indirip ADB üzerinden yükleyebilirsiniz:

1. Gerekli Araçlar:

   • Android SDK Platform-Tools (ADB ve fastboot),

   • Cihazınıza uygun OTA ZIP dosyası (resmi imzalı).

2. Geliştirici Seçenekleri → USB Hata Ayıklama aktif olmalı.

3. Bilgisayarınıza ADB'yi kurun ve cihazınızı USB ile bağlayın:

   bashKopyalaDüzenleadb devices adb reboot recovery

4. Kurtarma modunda "apply update from ADB" →

   bashKopyalaDüzenleadb sideload OTA-dosyasi.zip

5. Kurulum bitince "reboot system now" seçeneğini izleyin.

5. Özel ROM Yükleme (Custom ROM)

Daha fazla özelleştirme ve en son "unofficial" sürümler için:

1. Bootloader Kilidini Açma:

   bashKopyalaDüzenlefastboot oem unlock

2. Custom Recovery (TWRP) Yükleme:

   bashKopyalaDüzenlefastboot flash recovery twrp.img

3. Cihazı TWRP ile başlatın, Wipe bölümünden Dalvik/ART Cache, Cache, Data ve System'i silin.

4. Özel ROM ZIP dosyasını kopyalayın ve TWRP'den Install → ZIP'i seçerek yükleyin.

5. GApps (Google uygulamaları paketi) gerekiyorsa ayrı yükleyin.

6. "Reboot System" ile yeni ROM'da başlatın.

6. Sürüm Düşürme (Downgrade)

Önceki bir Android sürümüne geri dönmek risklidir ancak gerekirse:

1. Cihazınıza uygun resmi factory image paketini indirin.

2. Bootloader kilidi açık olmalı.

3. Aşağıdaki komutla tüm sistemi fabrika imajıyla yeniden yükleyin:

   bashKopyalaDüzenlefastboot flash-all.sh

4. Cihaz sıfırlanacak; önemli verileri yedeklemeden kesinlikle başlamayın.

7. Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yedekleme: Fotoğraf, rehber ve uygulama verilerini mutlaka yedekleyin.

• Batarya: İşlem boyunca %50+ şarj bulundurun.

• Garanti ve Brick Riski: Bootloader kilidi açma ve custom ROM yükleme garantiyi etkileyebilir; yanlış adımlar cihazın açılmamasına (brick) yol açabilir.

• Güvenilir Kaynak: Her zaman üretici sitesinden veya güvenilir geliştirici forumlarından dosya indirin.

8. Sıkça Sorulan Sorular

S1: Resmi OTA gelmeyen cihazı nasıl güncellerim?
Manuel OTA ZIP dosyasını üretici veya XDA gibi güvenilir kaynaklardan indirip ADB sideload ile yükleyebilirsiniz.

S2: Beta sürüme geçince verilerim silinir mi?
OTA beta güncellemesi genellikle verileri silmez; ancak her ihtimale karşı tam yedek almanız önerilir.

S3: Custom ROM yükledim, Google servisleri çalışmıyor.
TWRP üzerinden uygun GApps paketini (Micro, Nano, Pico vb.) yükleyerek Google Play ve servisleri aktifleştirebilirsiniz.

Sonuç

Android'de sürüm değiştirme; resmi OTA güncellemelerden başlayarak ADB sideload, beta programı veya custom ROM yüklemeye kadar pek çok alternatifi içerir. Hangi yöntemi seçerseniz seçin, dikkatli adımlarla ilerleyin, yedeklemeyi ihmal etmeyin ve yalnızca güvenilir dosyaları kullanın. Artık Android sürümünüzü dilediğiniz gibi güncelleyebilir veya farklı sürümlere "geçiş" yaparak cihazınızdan maksimum verim alabilirsiniz!